การเข้าเยี่ยมของคู่สามีภรรยาที่ไม่ได้จดทะเบียนสมรส

ทำความเข้าใจกันก่อน
เรือนจำกลางสุราษฎร์ธานี มีผู้ต้องขังในความควบคุมเป็นจำนวนมากอยู่ในระดับหนาแน่น
และเคยประสบปัญหาเรื่องยาเสพติด และถูกมองว่าเป็นแหล่งติดต่อซื้อขายยาเสพติดรายใหญ่
และได้ดำเนินการทุกวิถีทางเพื่อกำจัดปัญหาเหล่านี้ให้หมดสิ้นไปจากเรือนจำกลางสุราษฎร์ธานี และประสบความสำเร็จแล้ว

อย่างไรก็ตามเพื่อมิให้เกิดปัญหาขึ้นอีกเช่นในอดีต จึงได้เข้มงวดวางมาตรการอย่างต่อเนื่อง เพื่อมิให้ลูกหลานหรือญาติของท่านต้องกลับเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับปัญหาดังกล่าวอีก อันจะกระทบต่อเรือนจำ สังคม ประเทศชาติ และที่สำคัญคือตัวผู้ต้องขังผู้เป็นที่รักของท่านนั่นเอง

เครือข่ายยาเสพติดในอดีตเคยใช้ห้องเยี่ยมเป็นที่ติดต่อผู้ต้องขังสั่งยาเสพติดภายนอกเรือนจำ และสั่งเข้ามาภายในเรือนจำ ทำให้เกิดการซื้อขาย เสพ ทวงหนี้ การข่มขู่ญาติ และเป็นปัญหาด้านความมั่นคง

ดังนั้นเพื่อเป็นการคัดกรองบุคคลที่จะติดต่อกับผู้ต้องขังจึงจำเป็นต้องตรวจสอบหลักฐานของญาติที่แสดงความสัมพันธ์ทางครอบครัวที่ออกให้โดยทางราชการ ซึ่งเรือนจำเชื่อว่าบุคคลเหล่านี้คือผู้หวังดีและจะช่วยเป็นกำลังให้ผู้ต้องขังรักษาระเบียบวินัย กระทำแต่ความดี กลับตนเป็นคนดี เข้าเยี่ยมได้ครั้งละไม่เกิน ๑๐ คน ได้แก่

๑. บิดา/มารดา
๒. ภรรยา/สามี
๓. บุตร
๔. พี่/น้อง

อย่างไรก็ตามในอดีตก็ยังมีสามีหรือภรรยาที่ไม่ได้จดทะเบียน มาแอบอ้างขอเยี่ยมผู้ต้องขังลักลอบติดต่อกระทำผิดกฎหมาย
บุคคลกลุ่มนี้จะหมุนเวียนสับเปลี่ยนกันมาติดต่ออ้างว่าอยู่กินกันฉันท์สามีภรรยาโดยมิได้จดทะเบียน
ผู้ต้องขังบางคนมีสามีภรรยาที่มิได้จดทะเบียนกันหลายคนทำให้ไม่สามารถตรวจสอบได้จากฐานข้อมูลทะเบียนภาครัฐ  จึงเป็นปัญหาในการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ จนกระทบถึงคนที่อยู่มิได้จดทะเบียนแต่อยู่กินกันจริง ๆ

เรือนจำเคยอนุญาตให้ผู้นำท้องถิ่นรับรองการอยู่กินกันฉันท์สามีภรรยา แต่ก็มีปัญหาที่บางครั้งผู้นำท้องถิ่นเป็นผู้ใกล้ชิดกับผู้ต้องขัง หรือผู้นำท้องถิ่นเองถูกข่มขู่ จึงได้ยกเลิกไปคงให้ใช้เอกสารใบทะเบียนสมรสจากนายทะเบียนอำเภออย่างเดียวจนถึงปัจจุบัน

แนวทางกรมราชทัณฑ์ในการจดทะเบียนสมรสของผู้ต้องขัง
กรมราชทัณฑ์ได้ให้แนวทางไว้ว่า กรณีการสมรสกันระหว่างผู้ต้องขังกับผู้ต้องขังหรือบุคคลภายนอก มิได้เป็นหน้าที่โดยตรงของกรมราชทัณฑ์แต่อย่างใด
ตามกฎหมายเป็นหน้าที่ของนายทะเบียนสำนักทะเบียนอำเภอ ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการจดทะเบียนครอบครัว พ.ศ.๒๕๔๑ ซึ่งได้กล่าวถึงการจดทะเบียนนอกสำนักทะเบียนไว้ด้วย  
สิทธิและหน้าที่ตามกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ ๕ ครอบครัว ลักษณะ ๑ การสมรส

เรือนจำจึงมีหน้าที่เพียงอนุเคราะห์ตามสมควร

ตามระเบียบและกฎหมายเรื่องการสมรส มีเจตนาเพื่อให้บุคคลใช้ชีวิตร่วมกันและคุ้มครองให้บุคคลมีเสรีภาพตามกฎหมาย และมีสิทธิ์ตามที่กฎหมายบัญญัติไว้

จดทะเบียนเพื่อวัตถุประสงค์นี้เท่านั้น
หากเห็นว่าบุคคลใดต้องการจะจดทะเบียนสมรสให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของกฎหมาย เช่น เพื่อให้บุตรใช้สิทธิ์บางอย่าง เพื่อดูแลทรัพย์สิน ทำนิติกรรม เรือนจำจึงจะจะอนุเคราะห์ให้ทำการจดทะเบียนในเรือนจำ หากไม่มีวัตถุประสงค์ตามที่ว่านี้จะไม่อนุญาตให้ดำเนินการ

ขั้นตอนการจดทะเบียนนอกสำนักทะเบียน หรือในเรือนจำ
-เจ้าภาพหลักในการจดทะเบียนในเรือนจำคือ ฝ่ายทัณฑปฏิบัติ
-ผู้ต้องขังที่จะทำการจดทะเบียนจะต้องยินยอมแล้ว
-ผู้ประสงค์จะขอจดทะเบียนสมรสกับผู้ต้องขัง จะต้องประสานกับนายทะเบียนเพื่อขอดำเนินการนอก-สำนักทะเบียน และทำเป็นหนังสือแจ้งมายังเรือนจำ
-เรือนจำจะดำเนินการพิจารณาและขออนุญาตกรมราชทัณฑ์
-เมื่อกรมราชทัณฑ์อนุญาตแล้วเรือนจำจะประสานและอำนวยความสะดวกในการเข้ามาภายในเรือนจำ

หากจะจดทะเบียนสมรสเพื่อเข้าเยี่ยมผู้ต้องขังอย่างเดียว จะไม่อนุญาตให้ดำเนินการได้

การเยี่ยมโดยไม่มีทะเบียนสมรส
หากไม่มีทะเบียนสมรส ยังสามารถใช้เอกสารต่อไปนี้ยื่นได้
- การใช้สำเนาสูติบัตรบุตร
- หนังสือฝากครรภ์

การที่เรือนจำได้ออกระเบียบไว้เพื่อให้การเยี่ยมญาติมีความเป็นระเบียบเรียบร้อย ปราศจากอคติ และเจ้าหน้าที่มีแนวทางการทำงานที่ชัดเจน อย่างไรก็ตามหากมีปัญหาการเยี่ยมหรือมีความจำเป็นต้องติดต่อผู้ต้องขัง ก็อยู่ในดุลยพินิจของผู้บัญชาการเรือนจำที่ได้มอบอำนาจให้ผู้อำนวยการส่วนสวัสดิการผู้ต้องขังเป็นผู้ปฏิบัติราชการแทน  สามารถติดต่อได้ด้วยตนเอง

เบอร์โทรศัพท์ติดต่อห้องเยี่ยม  ๐-๗๗๒๗-๒๑๕๔ ต่อ ๑๐๙